Proxmox VE’de Snapshot Oluşturma ve Otomatik Yedekleme

Table of Contents

Snapshot Nedir?

Snapshot, bir sanal sunucunun (VM) mevcut çalışma hali, disk yapısı ve yapılandırmasının o anki tam yedeğini ifade eder. Bu işlem, klasik yedekleme çözümlerinden farklı olarak hızlı geri yükleme senaryoları için idealdir. Özellikle sistem güncellemeleri, yeni yazılım kurulumları ya da konfigürasyon değişikliklerinden önce alınan snapshot’lar, olası hatalara karşı etkili bir kurtarma çözümü sunar.

Proxmox VE, açık kaynak sanallaştırma platformları arasında önemli bir yer tutar ve QEMU/KVM sanal makineleri üzerinde snapshot alma işlemini kullanıcıya sade bir arayüzle sunar. Ayrıca snapshot işlemleri belirli zaman dilimlerine göre otomatikleştirilebilir, bu da sistem yöneticilerinin iş yükünü ciddi şekilde azaltır.

Snapshot Alma İşlemi: Web Arayüzü Üzerinden

Proxmox web arayüzüne giriş yapın.
Sol panelden snapshot almak istediğiniz sanal makineyi seçin.
Üst menüde yer alan “Snapshots” sekmesine geçin.

Create butonuna tıklayın. Açılan pencerede snapshot’a bir isim verin ve isterseniz kısa bir açıklama ekleyin.
“RAM dahil” seçeneğiyle birlikte sistemin bellekteki durumu da kaydedilir. Bu, canlı sistemlerde daha etkili olur ancak daha fazla disk alanı tüketebilir.

İşlem tamamlandığında, snapshot listesinde yeni kaydınız yer alacaktır. Herhangi bir sorun durumunda bu snapshot’a geri dönebilirsiniz.

Komut Satırı ile Snapshot Alma

SSH üzerinden de snapshot alabilirsiniz:

qm snapshot 101 snapshot-adi --description "Güncelleme öncesi yedek"

Buradaki 101, VM ID’sidir. Kendi VM’nizin ID’sine göre bu değeri güncellemelisiniz.

Snapshot’ı listelemek için:

qm listsnapshot 101

Snapshot’tan geri dönmek için:

qm rollback 101 snapshot-adi

Zamanlanmış Snapshot Görevleri Nasıl Oluşturulur?

Proxmox VE içerisinde doğrudan snapshot zamanlaması için bir GUI aracı olmasa da, bu işlemi cron görevleri aracılığıyla otomatik hale getirebiliriz.

Örnek bir cron görevi oluşturmak için:

sudo crontab -e

Örneğin her gece 03:00’te snapshot almak için:

0 3 * * * qm snapshot 101 nightly-snapshot --description "Otomatik gece yedeği"

Snapshot sayısı kontrolsüz şekilde artmaması için bir “temizlik” komutu da yazılabilir:

qm delsnapshot 101 eski-snapshot-adi

Bu işlemleri bash script haline getirip cron’a tanıtmak daha düzenli bir çözüm sunar.

Snapshot Silme İşlemi

Web arayüzünde snapshot sekmesinden ilgili snapshot’ı seçip Remove butonuna tıklayabilirsiniz.

Komutla silmek için:

qm delsnapshot 101 snapshot-adi

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Snapshot ile tam yedekleme arasında ne fark var?

Snapshot, sistemin o anki durumunu hızlıca geri yükleyebilmek amacıyla kaydeder. Tam yedekleme ise daha geniş kapsamlıdır, uzun süreli saklanır ve başka sistemlere taşınabilir. Snapshot’lar genellikle geçici ve yerel kurtarma senaryolarında kullanılır.

Snapshot alırken VM’i kapatmak gerekir mi?

Proxmox platformunda snapshot almak için sanal makineyi kapatmaya gerek yoktur. Online snapshot sırasında geçici yavaşlamalar oluşabilir ancak çoğu sistemde bu etkiler minimum düzeydedir.

Snapshot’lar ne kadar disk alanı kaplar?

Snapshot’lar yalnızca değişiklikleri sakladığı için başlangıçta fazla yer kaplamaz. Ancak sistemde zamanla çok fazla değişiklik yapılırsa, snapshot dosyaları ciddi boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle periyodik temizlik önerilir.

Zamanlanmış snapshot görevleri Proxmox panelinde görülebilir mi?

Hayır. Bu görevler sistemde cron aracılığıyla çalıştığı için Proxmox GUI’de görünmez. Takibini yapmak için script’lere log eklenebilir ya da syslog üzerinden izlenebilir.

Snapshot geri yükleme sırasında veri kaybı olur mu?

Geri yükleme işlemi, snapshot alındığı andan sonraki tüm değişiklikleri siler. Bu nedenle önemli veriler varsa yedek alınmadan rollback yapılmamalıdır.