Artık bir veri merkezinin sunduğu hizmetin kalitesini yalnızca sağladığı bant genişliğiyle değerlendirmek yeterli değildir. Trafiğin yönlendirildiği güzergâh, bağlantıların kararlılığı, gecikme süreleri ve genel ağ yönetimi kabiliyeti de bu değerlendirmeye dâhildir. Son kullanıcı açısından hissedilen deneyimi doğrudan etkileyen bu unsurlar, veri merkezi altyapılarında karar süreçlerini şekillendirir.
Peering Nedir? DE-CIX Neden Önemlidir?
İnternet üzerindeki veri aktarımını daha hızlı ve etkili kılmak için “peering” adı verilen yöntem kullanılır. Peering, farklı internet servis sağlayıcılarının ya da ağların birbirine doğrudan bağlanarak trafik değişimi yapmasını ifade eder. Bu trafik değişiminin gerçekleştiği fiziksel altyapılar ise IXP (Internet Exchange Point), yani internet değişim noktalarıdır.
Almanya merkezli DE-CIX (Deutscher Commercial Internet Exchange), dünyanın en büyük IXP platformlarından biridir ve İstanbul’da da faaliyet göstermektedir. Türkiye’deki veri merkezleri açısından, bu platform hem yerel hem de global trafik yönetimi bakımından stratejik bir rol oynar. Özellikle operatör bağımsız veri merkezleri, DE-CIX üzerinden sağladıkları peering bağlantılarıyla düşük gecikme süreleri, daha istikrarlı erişim ve maliyet avantajları elde ederler.
DE-CIX Üzerinden Peering Nasıl Yapılır?
DE-CIX üzerinden peering gerçekleştirmek için belli başlı teknik adımlar izlenmelidir:
- İlk olarak, veri merkezinin DE-CIX altyapısına fiziksel olarak bağlanması gerekir. Bu bağlantı genellikle metro ethernet veya cross-connect yöntemiyle sağlanır.
- Peering kuracak kurumun kendine ait bir ASN ve IP bloklarına sahip olması zorunludur. Bu bilgiler, BGP protokolüyle yönlendirme yapılabilmesi için gereklidir.
- Daha sonra DE-CIX platformu üzerinde BGP oturumu açılır; bu oturum, iki yönlendirici arasında rota bilgilerinin karşılıklı paylaşımını sağlar.
- İlgili yönlendirme politikaları belirlenir; alınacak rotalar, peering’e yönlendirilecek trafikler, prefix listeleri ve local preference gibi ayarlar bu aşamada yapılandırılır.
- Son olarak peering trafiği düzenli biçimde izlenir; gecikme, jitter ve trafik yoğunluğu analiz edilerek gerekirse rota seçimleri optimize edilir.
Transit Trafiğe Kıyasla Daha Düşük Gecikme
DE-CIX üzerinden yapılan doğrudan peering, geleneksel transit taşıyıcılara kıyasla daha kısa ve daha sabit rotalar sunar. Çünkü peering’de trafik, ortak bir buluşma noktasında son bulur; bu da gereksiz yönlendirmelerin ve gecikmelerin önüne geçer.
Daha Az Paket Kaybı, Daha Stabil Trafik
Peering bağlantıları, genellikle daha kısa, daha az yoğun ve daha doğrudan rotalar üzerinden ilerler. Bu durum, ağ trafiğinin daha kararlı ve öngörülebilir bir şekilde yönlendirilmesini sağlar. Buna karşılık, transit sağlayıcılar aracılığıyla iletilen veri, çok sayıda ara noktadan geçerken gecikme, jitter ve paket kaybı gibi sorunlarla karşılaşabilir.
DE-CIX gibi internet değişim noktaları (IX), farklı ASN’lerin doğrudan ve yüksek bant genişliği ile veri alışverişi yapmasına olanak tanır. Bu sayede TCP protokolü ile iletilen verilerde yeniden iletim gereksinimi azalırken, UDP kullanan ses ve video gibi uygulamalarda kesinti riski minimum seviyeye iner.
📌 Ne Sağlar?
DE-CIX üzerinden yönlendirilen trafik, online oyunlar, VoIP servisleri ve canlı yayın platformları gibi kesintiye duyarlı uygulamalarda çok daha istikrarlı bir kullanıcı deneyimi sunar.
Daha Düşük Maliyet ve Kota Esnekliği
Transit operatörler, veri merkezlerine sundukları internet çıkışını genellikle gigabayt başına ücretlendirir. Bu model, yüksek bant genişliği kullanan servis sağlayıcılar için önemli maliyet kalemleri yaratır. Oysa DE-CIX gibi peering platformları bu konuda farklı bir sistem sunar: aynı platforma bağlı diğer ağlarla ya ücretsiz ya da sabit bir bedelle doğrudan bağlantı kurulabilir. Bu model sayesinde, Google CDN ve Akamai gibi büyük içerik dağıtım ağlarıyla doğrudan peering yapan veri merkezleri, hem kendi maliyetlerini azaltır hem de müşterilerine kota bağımsız hizmet sunabilirler.
BGP Yönetimi Üzerinde Tam Yetki
Operatör bağımlı veri merkezlerinde yönlendirme politikaları genellikle hizmet alınan sağlayıcı tarafından belirlenir. Ancak DE-CIX üzerinden çoklu operatörle peering yapan yapılar, BGP kontrolünü doğrudan kendi bünyelerinde tutar. Bu sayede trafiğin hangi rotadan geçeceği, önceliklerin nasıl dağıtılacağı tamamen işletme tarafından yönetilebilir. Bu sadece performans açısından değil; DDoS ataklarına karşı hızlı blackhole uygulamaları, coğrafi rota optimizasyonları ve müşteriye özel ağ mühendisliği bakımından da önemli avantajlar sunar.
Yerel Peering ile Hukuki ve Teknik Uyum
İstanbul’daki DE-CIX gibi yerel internet değişim noktaları, Türkiye’deki ağlar arasında doğrudan bağlantı kurulmasına olanak tanır. Bu durum, özellikle KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) gibi yasal düzenlemeler çerçevesinde, yurtiçinde başlayan trafiğin yurtdışına çıkmadan yönetilmesini sağlar. Böylece veri güvenliği ve yerel yasalara uyumluluk artar. Aynı zamanda trafik yönlendirmeleri Looking Glass veya bgp.he.net gibi platformlar aracılığıyla şeffaf bir şekilde takip edilebilir.
Türkiye’de DE-CIX’e Bağlı Veri Merkezleri
Türkiye’de yerel peering bağlantılarına sahip ve DE-CIX İstanbul’a doğrudan erişimi bulunan bazı önde gelen veri merkezleri şunlardır:
PenDC – Bursa
PenDC, DE-CIX İstanbul’a doğrudan bağlantısı sayesinde trafiği mümkün olan en kısa rotadan yönlendirebilen operatör bağımsız bir veri merkezidir. Cogent, Turkcell, RETN, GıbırNet, TTI ve Türk Telekom gibi çok sayıda uplink’i aynı anda kullanarak multi-homing yapısında yedeklilik ve esneklik sunar. Özellikle KVKK’ya uyumlu çözümler sunmak isteyen kurumsal müşteriler için yerel trafik yönlendirmesi büyük avantaj sağlar. BGP kontrolünün doğrudan işletme tarafından yapılabilmesi, müşteri trafiğinin hangi rotadan çıkacağını dinamik şekilde belirlemeye imkân tanır.
Radore – İstanbul
Radore, İstanbul’un merkezindeki veri merkeziyle DE-CIX altyapısına yakın konum avantajını iyi değerlendiren sağlayıcılardan biridir. Yüksek hızlı fiber altyapısı, yedekli omurgası ve güçlü IX bağlantıları sayesinde, yurtiçinde başlayan trafiği yerel olarak çözümler. Ayrıca DDoS ataklarına karşı geliştirilmiş yönlendirme ve blackhole altyapısı ile kurumlara güvenli trafik imkânı sunar.
Vodafone – İstanbul
Vodafone’un İstanbul veri merkezi, DE-CIX üzerinden doğrudan peering bağlantılarıyla çalışır. Kurumsal seviyede yüksek bant genişliği, düşük gecikme ve kesintisiz bağlantı (uptime) garantisi sunar. Çoklu taşıyıcı altyapısı ve yedekli sistemleriyle, hem kritik uygulamalar için güvenli trafik hem de KVKK uyumlu yerel yönlendirme sağlar.
Equinix IL2 – İstanbul
Equinix IL2, DE-CIX İstanbul’un en stratejik peering lokasyonlarından biridir. Türkiye’deki servis sağlayıcılarla ve global ağlarla doğrudan trafik alışverişi yapılabilir. N+1 yedekli enerji altyapısı, gelişmiş fiziksel güvenlik önlemleri ve carrier diversity destekli fiber bağlantılar sunar. Ayrıca Equinix Fabric aracılığıyla AWS, Azure ve Google Cloud gibi platformlara özel bağlantılar mümkündür.
Peering, internetin gözle görünmeyen ama hizmet kalitesini derinden etkileyen bileşenlerinden biridir. DE-CIX gibi platformlar üzerinden yapılan doğrudan bağlantılar, sadece daha iyi performans sunmaz; aynı zamanda maliyet, veri güvenliği ve yönetimsel esneklik açısından da ciddi farklar yaratır. DE-CIX’e entegre çalışan operatör bağımsız veri merkezleri, internet trafiğini optimize ederken müşterilerine düşük gecikme, yüksek hız ve daha güvenli bir altyapı sunma şansı yakalar.
