VMware, sanal altyapıların yönetiminde en yaygın kullanılan teknolojilerden biridir. Kurumsal veri merkezlerinde tercih edilen başlıca çözümler arasında vSphere, vCenter ve ESXi yer alır. Bu bileşenler farklı görevler üstlense de birlikte kullanıldığında güçlü ve esnek bir sanallaştırma altyapısı sunar.
vSphere Nedir?
vSphere, sanallaştırma teknolojisinin temelini oluşturan bir platformdur. Sadece bir yazılım değil; ESXi hipervizörü, vCenter yönetim aracı ve diğer birçok bileşeni içeren kapsamlı bir altyapı çözümüdür.
vSphere’in ana hedefi, fiziksel donanımı verimli şekilde kullanarak sanal makineleri kolayca yönetilebilir hale getirmektir.
vSphere’in Öne Çıkan Özellikleri
- Sanal makinelerin hızlı kurulumu ve kolay yönetimi
- Fiziksel kaynakların verimli şekilde paylaşılması
- Donanım kaynaklarının merkezi ve esnek yapılandırılması
- Güçlü güvenlik ve kesintisiz çalışma çözümleri
- vMotion ve DRS gibi yüksek erişilebilirlik araçlarının entegre edilmesi
vSphere Ortamlarında Backup ve Replikasyon
Veri kaybını engellemek ve hızlı kurtarma sağlamak için vSphere altyapısında düzenli yedekleme ile replikasyon stratejileri oluşturulmalıdır. Sanal makinelerden alınan snapshot’lar sadece geçici koruma sağlar. Kalıcı ve güvenilir güvenlik için yedekleme yazılımlarının vSphere ile tam uyum içinde çalışması gerekir.
Birçok güncel yedekleme çözümü, VADP (vStorage API for Data Protection) desteği sayesinde sanal makineleri agentsız olarak yedekleyebilir. Böylece performans etkilenmeden yedekleme işlemi gerçekleştirilebilir. vCenter entegrasyonu ile tüm VM’ler merkezi şekilde izlenebilir ve tek bir panelden geri yükleme işlemleri yapılabilir.
Replikasyon tarafında ise vSphere Replication aracı ile sanal makineler belirli aralıklarla farklı bir host ya da site üzerine kopyalanabilir. Bu yapı, felaket durumlarında sistem sürekliliği açısından kritik rol oynar. Ayrıca, Site Recovery Manager (SRM) gibi çözümlerle otomatik kurtarma senaryoları oluşturmak mümkündür.
ESXi Nedir?
ESXi, vSphere mimarisinin çekirdeğinde yer alan, doğrudan fiziksel sunuculara kurulan bir hipervizördür. “Bare-metal” yani herhangi bir işletim sistemine ihtiyaç duymadan çalışan bu yapı, fiziksel sunucuları bölerek birçok sanal makineyi aynı donanım üzerinde koşturma imkânı sağlar. Yönetimsel işlemler için ESXi SSH Servisi etkinleştirilebilir ve uzaktan erişim sağlanabilir. Ayrıca, sistem kaynaklarının ve performansının izlenebilmesi amacıyla VMware ESX SNMP yapılandırması ile ağ tabanlı izleme araçlarıyla entegrasyon da mümkün hale gelir.
ESXi’nin Temel Yetenekleri
- Fiziksel kaynakların doğrudan kontrolü
- Her sanal makineye ayrılmış bağımsız çalışma ortamı
- Hafif yapısı sayesinde donanım verimliliği
- Komut satırı, web arayüzü veya SSH ile yönetim seçenekleri
- Ücretsiz ve ticari sürüm ayrımıyla farklı ihtiyaçlara uygunluk
| Özellik | ESXi Free | ESXi Lisanslı |
|---|---|---|
| Merkezi Yönetim (vCenter) | Desteklenmiyor | Destekleniyor |
| Snapshot ve Klonlama | Kısıtlı | Genişletilmiş |
| vMotion / HA / DRS | Yok | Var |
| API ve Backup Entegrasyonu | Sınırlı | Tam |
| Resmi Teknik Destek | Yok | Var |
vCenter Nedir?
vCenter, birden fazla ESXi sunucusunu ve üzerlerinde çalışan sanal makineleri tek merkezden yönetmeye imkân sağlayan kapsamlı bir platformdur. Büyük ölçekli sanallaştırma altyapılarında kaynakların planlanması, performansın izlenmesi ve yedeklilik stratejilerinin uygulanması için kullanılır.
vCenter’ın Sağladığı Avantajlar
- Tüm ESXi sunucularının ortak bir merkezden kontrol edilmesi
- Yüksek erişilebilirlik ve sistem arızalarına karşı tolerans
- vMotion, DRS, HA gibi gelişmiş işlevlerin merkezi etkinleştirilmesi
- Detaylı log kayıtları ve rol bazlı kullanıcı erişimi
- Sistem güncellemeleri ve ayar değişikliklerinin tek panelden yönetimi
vSphere Sürüm Seçimi Nasıl Yapılır?
Küçük işletmeler için en uygun tercih genellikle Essentials Kit olurken, canlı geçiş (vMotion) ve yüksek erişilebilirlik özelliklerine ihtiyaç duyanlar için Essentials Plus Kit önerilir. Daha büyük altyapılara sahip yapılar için Standard sürüm yeterli olabilir. Gelişmiş otomasyon, merkezi yönetim ve yedekleme ihtiyacı olan kurumlar ise vSphere Foundation sürümünü seçmelidir. Bu sürüm, Broadcom’un yeni lisans modeliyle birlikte tüm gelişmiş vSphere özelliklerini ve vCenter Server’ı bir arada sunar.
vSphere, vCenter ve ESXi Birlikte Nasıl Çalışır?
VMware altyapısında ESXi, vCenter ve vSphere birbiriyle entegre şekilde çalışır. Her bileşenin görevi farklıdır.
ESXi, fiziksel sunucuya kurulan sanallaştırma yazılımıdır. Bu sayede aynı sunucuda birden çok sanal makine (VM) çalıştırabilirsiniz. ESXi, sanallaştırma işleminin temelini oluşturur.
vCenter, birden fazla ESXi sunucusunu tek noktadan yönetmeye olanak tanır. Böylece sunucularla ayrı ayrı uğraşmadan hepsini merkezi bir panelden kontrol edebilirsiniz. vMotion, HA gibi gelişmiş özellikler de vCenter ile birlikte kullanılır.
vSphere ise tüm bu yapının genel ismidir. ESXi ve vCenter gibi bileşenlerin bir araya gelmesiyle vSphere platformu oluşur.
ESXi Üzerinde Çalışan Bir VM, vCenter Üzerinden Nasıl Yönetilir?
VM Başlatma / Durdurma (vSphere Client üzerinden):
- vCenter’a bağlan.
- Sol menüden ilgili ESXi host’u ve altındaki VM’i seç.
- Üstteki aksiyonlardan Power on / Power off / Reboot seçeneklerinden birini kullan.
Komut ile ESXi üzerinden VM başlatma:
vim-cmd vmsvc/getallvms
# Çıkan listede VM ID'yi bul, sonra başlat:
vim-cmd vmsvc/power.on <VMID>VM’nin IP adresini görüntüleme:
vim-cmd vmsvc/get.guest <VMID>📎 İlgili Yazı – Daha Fazlasını Öğrenin
🛠️ VMware ESXi Kurulum ve Yönetim Rehberi
ESXi’yi sıfırdan kurmak, temel ağ ayarlarını yapmak ve web arayüzüyle sanal makineleri yönetmek istiyorsanız bu rehber tam size göre.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
vCenter olmadan ESXi kullanabilir miyim?
Evet, kullanabilirsiniz. ESXi tek başına sanal makineleri oluşturup çalıştırabilir. Ancak canlı geçiş (vMotion), otomatik yük dengeleme (DRS), yüksek erişilebilirlik (HA) gibi gelişmiş özellikleri kullanmak için vCenter gerekir.
ESXi lisansı bittiğinde sanal makineler çalışmaya devam eder mi?
Evet. Lisans süresi sona erse bile mevcut sanal makineler kapanmaz. Ancak yeni VM oluşturma, bazı gelişmiş özelliklere erişim veya vCenter bağlantısı gibi işlemler kısıtlanır.
Workstation mı, ESXi mi tercih etmeliyim?
Bireysel kullanım ve masaüstü test ortamları için VMware Workstation uygundur. Ancak üretim ortamı, yedeklilik, merkezi yönetim gibi ihtiyaçlar varsa ESXi + vCenter tercih edilmelidir.
vCenter Server Appliance (vCSA) ile Windows vCenter arasında ne fark var?
vCSA, Linux tabanlı hazır sanal makine olarak gelir ve kurulum süreci daha hızlıdır. Artık VMware tarafından varsayılan olarak önerilen sürümdür. Windows vCenter ise ayrı işletim sistemi lisansı ve bakım gerektirir.
